2003
In 2003 zag Beaufort het levenslicht dankzij grondlegger Willy Van den Bussche, toenmalig directeur van het PMMK in Oostende. Zowel voor de editie van 2003 als die van 2006 was hij curator.
Over Beaufort 21
Beaufort 21 is doordrongen van het maatschappelijk momentum. Nu de limieten van het ecosysteem in zicht zijn, worden we steeds meer geconfronteerd met onze begrenzingen als mens. Het heersende beeld met de mens aan de top van de piramide geldt niet meer en een nieuwe houding ten opzichte van de natuur dringt zich op.
Langs de kust, in confrontatie met een stijgende zeespiegel, komt de verhouding van mens tot de natuur het best tot uiting. Terwijl de hoogbouw langs kust de vraag opwerpt ‘hoe heeft de mens de kust veranderd’, draait Beaufort de rollen om en wordt de vraag: ‘hoe heeft de kust de menselijke geschiedenis veranderd?’. Dit perspectief van bescheiden invloed lijkt beter geschikt na een jaar van wereldwijde pandemie. Tijdens Beaufort 21 gaan de kunstwerken in dialoog met hun omgeving en werpen ze een nieuwe blik op bekende locaties, waarbij vooral de natuurlijke geschiedenis naar de voorgrond komt.
De geschiedenis van de gehele grotere regio is nauw vervlochten met de Noordzee. Zo is het getij aanwezig in de naam ‘Vlaanderen’, afgeleid van het Germaanse ‘flaumaz’, dat 'overstroming' betekent omdat het kustgebied tussen de 3e en 8e eeuw tweemaal per dag overstroomde. Het tweetalig graafschap Vlaanderen kreeg zo haar naam toegewezen vanuit het oogpunt van de zee. Daarnaast is de ontwikkeling van Brugge en later Antwerpen tot wereldsteden vooral te danken aan de maritieme handel. Vanuit Noorwegen, de Baltische staten of Italië bracht de Noordzee ons niet alleen kennis en welvaart, maar ook kunstvormen uit de Renaissance die de Vlaamse kunstenaars verder ontwikkelden.
Tegelijkertijd is de Noordzee één van de meest onvoorspelbare zeeën ter wereld. Ze ontstond ‘slechts’ 8000 jaar geleden, nadat het rivierenlandschap Doggerland overspoeld werd door een tsunami. Haar grillige karakter is voor altijd gebeiteld in de naam ‘Oostende’, het ‘Oostelijk uiteinde’ van het schiereiland Testerep, dat in de 14e eeuw tijdens een zware storm gedeeltelijk door de zee werd opgeslokt.
In lijn met deze focus wordt tijdens Beaufort 21 de openbare ruimte uitgebreid tot de zeebodem. Restanten van schepen die tijdens stormen en oorlogen naar de bodem van de oceaan zonken, worden sinds kort erkend als cultureel erfgoed. Naar analogie met de heroïsche oorlogsmonumenten aan land, vormen deze scheepswrakken nieuwe gedenktekens onder water, die andere verhalen van de mensheid aan de kust vertellen. Ze onthullen elementen uit onze geschiedenis die doorgaans weinig aan bod komen en brengen een juister, vollediger verslag. Denk maar aan De Paardenmarkt, een onderzees munitiestort uit de Eerste Wereldoorlog dat een toxische dreiging vormt voor ons ecosysteem en parallellen vertoont met de donkerste periodes uit de koloniale geschiedenis.
De triënnale voor hedendaagse kunst aan zee streeft ernaar de huidige tijd historisch te benaderen. Onze blik op het verleden is doordrongen van eenzijdige denkbeelden en ouderwetse ideeën. Een zienswijze waar echter vele stemmen ontbreken en de mens zichzelf oppermachtig waant. De kunstwerken laten uitgewiste stemmen wél aan het woord, met aandacht voor alles dat leeft, en binnen een bewustwording van de kwetsbaarheid van de mens in het ecosysteem. De sculpturen van Beaufort 21 vormen op die manier gedenktekens van een andere aard, beter passend bij het huidige tijdperk.
De vraag 'hoe heeft de mens de kust veranderd' wordt tijdens Beaufort 21 omgedraaid naar: 'hoe heeft de Noordzee de mens voortdurend veranderd?'
De Cu ra tor
Heidi Ballet
“Het thema van Beaufort 21 ligt in het verlengde van haar voorganger in 2018. Een terugkerend onderwerp in de kunstwerken van deze editie is hoe de mens onderhevig is aan de wil van de natuur. Als de hoogbouw aan de Kust af en toe de vraag oproept 'hoe heeft de mens de Kust veranderd', dan wordt de vraag nu omgedraaid: 'hoe heeft deze Kust de mens veranderd'. Dit perspectief lijkt meer gepast na een jaar van pandemie”, aldus Heidi Ballet.
"De werken zijn geïnspireerd door lokale verhalen, zowel uit de natuurlijke als de menselijke geschiedenis. Daarnaast benadrukken ze vergankelijkheid. In de eerste plaats vergankelijkheid van mens en materiaal, maar verder ook de fluctuerende interpretatie van de geschiedenis. Steeds meer stemmen worden toegevoegd aan een gekend verhaal. De kunstwerken doen iets gelijkaardigs. Ze activeren een collectief geweten en bieden nieuwe perspectieven op een bekende lokale context, zodat we met andere ogen naar een gekende plek kijken.”
2021 Artiesten
Ges chied enis
Scrollen
2006
Monumentale kunstwerken vonden tijdens deze twee edities hun plaats in het unieke decor van de Kust. Zoals de iconische beelden Maman (de spin) van Louise Bourgeois in Oostende en Another Place, de figuren van Antony Gormley op het strand van De Panne.
2009
In 2009 volgde Phillip Van den Bossche Willy Van den Bussche op als directeur van Mu.ZEE (fusiemuseum van het voormalige Museum voor Schone Kunsten en het PMMK) en als curator van Beaufort. Hij legde met zijn selectie de klemtoon op werken die in dialoog gingen met de zee, het erfgoed, de bewoners en de geschiedenis van de kust.
2012
Ook in 2012 nam Van den Bossche de artistieke selectie op zich, in samenwerking met intendant Jan Moeyaert van vzw Ku(n)st, die al sinds 2003 de productie van de tentoonstelling verzorgde. Tijdens Beaufort 2012 lag de focus op Europa.
2015
In 2015 werd de selectie gemaakt door een team van curatoren, namelijk Phillip Van den Bossche, Hilde Teerlinck, Lorenzo Benedetti en Patrick Ronse. Onder de titel ‘Beaufort Buiten de Grenzen’ vond Beaufort 2015 plaats op drie opvallende natuur- en erfgoedlocaties: het Zwin in Knokke-Heist, het domein Raversijde in Oostende en De Nachtegaal in de duinen van De Panne.
2018
In Beaufort 2018 belichtte curator Heidi Ballet de zee als een plek die onbeheersbaar is en ons tegelijk verbindt met de rest van de wereld. Een onderliggend thema van deze editie was de rol van permanente monumenten.
